เครือข่ายภาคประชาชนเร่ง ‘สว.’ ดัน ‘กม. ลาคลอด 120 วัน’ ก่อนเคลื่อนต่อขยายสู่ 180 วัน
The Coverage • Movement • 8 สิงหาคม 2568
ตัวแทนเครือข่ายลาคลอดฯ ขอวุฒิสภา เร่งพิจารณาร่างกฎหมายคุ้มครองแรงงานฉบับใหม่ ให้สิทธิลาคลอดผู้ประกันตน-ลูกจ้างภาครัฐ 120 วัน เหตุหวั่นหากการเมืองสะดุดร่างกฎหมายอาจไปต่อไม่ได้ พร้อมยอมรับแม้ภาคประชาชนต้องการวันลาคลอด 180 วันให้รับกับแนวทาง WHO แต่หากเข้าไปเพิ่มข้อเรียกร้อง อาจทำให้เคาะร่างกฎหมายนี้ล่าช้าออกไปอีก แต่พร้อมเดินหน้าสู้ต่อขอเป็น 180 วัน หลังกฎหมายประกาศบังคับใช้
การประชุมเสวนาประเด็น “กฎหมายคุ้มครองแรงงาน กับการลาคลอด 120 วัน และการคุ้มครองลูกจ้างเหมาะบริการภาครัฐ: อนาคตแรงงานในมือวุฒิสภา” ซึ่งจัดโดย เครือข่ายขับเคลื่อนลาคลอด 180 วัน ร่วมกับ คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อวันที่ 7 ส.ค. 2568 นายเชษฐา มั่นคง คณะทำงานเครือข่ายขับเคลื่อนลาคลอด 180 วัน และกรรมาธิการวิสามัญพิจารณา (ร่าง) พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่..) พ.ศ… เปิดเผยตอนหนึ่งถึงความคืบหน้าการขับเคลื่อนสิทธิสวัสดิการวันลาคลอด 180 วัน ให้กับผู้ประกันตน ซึ่งร่างกฎหมายดังกล่าวอยู่ในชั้นพิจารณาของรัฐสภา ว่า (ร่าง) พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่..) พ.ศ… หรือร่างกฎหมายคุ้มครองแรงงาน ในส่วนสวัสดิการลาคลอดให้ผู้ประกันตน 120 วันที่กำลังพิจารณา ขณะเดียวกันเครือข่ายขับเคลื่อนลาคลอด 180 วัน ต้องการให้มีการพิจารณาเพิ่มวันลาคลอดให้มากขึ้นควบคู่ไปด้วยนั้น ยอมรับว่าอาจเป็นเรื่องยากในกรพิจารณาประเด็นนี้เพิ่มเติมในร่างกฎหมายดังกล่าว และหากจะขยายสิทธิวันลาคลอดเป็น 180 วัน อาจจะยิ่งทำให้การพิจารณามีความล่าช้า รวมถึงอาจไม่ถูกนำไปพิจารณาอีกเลยหากเกิดเหตุการณ์ทางการเมืองขึ้น เช่น การยุบสภา
อย่างไรก็ตาม แม้ (ร่าง) พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่..)ฯ จะผ่านการพิจารณา ในสภาผู้แทนราษฎรทั้ง 3 วาระ และกำลังสู่การพิจารณาในส่วนของวุฒิสภา อีกทั้งเมื่อวันที่ 29 ก.ค. 2568 มีมติรับหลักการร่างกฎหมายดังกล่าวไว้พิจารณา พร้อมกับแต่งตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญ 27 คน เพื่อพิจารณาเนื้อหาอย่างละเอียด รวมถึงยังมีภาคประชาชนจากเครือข่ายเด็กและสตรีมาช่วยพิจารณา แต่หากเกิดข้อจำกัดทางการเมือง หรือมีเหตุการณ์ เช่น ยุบสภา ก็มีแนวโน้มที่ร่างกฎหมายดังกล่าวที่อยู่ในชั้นวุฒิสภาจะพิจารณาไม่แล้วเสร็จ หรือล่าช้าออกไป หรือต้องมาพิจารณาใหม่ทั้งหมด
“เครือข่ายขับเคลื่อนลาคลอด 180 วัน จึงยังพิจารณาและชั่งใจอยู่ว่าจะขับเคลื่อนให้สิทธิวันลาคลอดของผู้ประกันตนเป็น 180 วันหรือไม่ เพราะต้องส่งเรื่องให้มีการพิจารณากันอีกครั้ง ขณะที่ร่างกฎหมายดังกล่าวก็กำลังพิจารณาสิทธิวันคลอด 120 วัน ซึ่งเครือข่ายกำลังคิดว่าอยากให้พิจารณาผ่านกฎหมายนี้ไปก่อน เพื่อให้ผู้ประกันตนได้สิทธิสวัสดิการนี้ แล้วจะขับเคลื่อนต่อไป” นายเชษฐา กล่าว
คณะทำงานเครือข่ายขับเคลื่อนลาคลอด 180 วัน ยืนยันว่า จุดยืนของเครือข่ายฯ ยังคงต้องการผลักดันสิทธิลาคลอด 180 วัน อย่างต่อเนื่อง แต่ในทางปฏิบัติที่ยังคงมีข้อจำกัดทางการเมือง เครือข่ายอาจจำเป็นต้องค่อยๆ ขับเคลื่อน สิทธิวันลาต่อไป ซึ่งหากเป็นไปได้ก็อยากขอให้วุฒิสภาเร่งรัดการพิจารณาร่างกฎหมายฉบับ 120 วันให้เร็วที่สุด เพื่อให้สิทธิการลาคลอดมีผลบังคับใช้โดยไม่สะดุด
ในระบบกันประกันสังคม ได้รับสิทธิลาคลอด 98 วัน จากการปรับปรุงแก้ไข พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 เมื่อปี 2562 จากเดิมที่ได้รับสิทธิ 90 วันมาตั้งแต่ปี 2536 ก่อนที่ต่อมาในปี 2565 ฝ่ายภาคการเมือง โดยพรรคภูมิใจไทย ได้เสนอร่างกฎหมายคุ้มครองแรงงานเพื่อแก้ไขในประเด็นสิทธิวันลาของผู้ประกันตน ประกบคู่กับร่างกฎหมายคุ้มครองแรงานจากพรรคก้าวไกล ในขณะนั้น (พรรคประชาชน ในปัจจุบัน) ก่อนที่สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ได้ขอความเห็นจากภาคประชาชน และเห็นว่าควรให้สิทธิลาคลอด 180 วัน
แต่อย่างไรก็ตาม ในขั้นตอนพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรทั้ง 3 วาระ ได้ข้อสรุปประเด็นนี้ว่า ให้ลูกจ้างหญิงลาคลอดได้ 120 วัน และลาได้อีก 15 วันถ้าลูกเจ็บป่วย หรือพิการ อีกทั้งให้คู่สมรสลาช่วยเลี้ยงดูได้อีก 15 วัน และให้กฎหมายนี้คุ้มครองลูกจ้างภาครัฐด้วย ซึ่งขณะนี้ร่างกฎหมายดังกล่าวอยู่ในขั้นพิจารณาของวุฒิสภา